INTERNAL TEST QUESTIONS

 

INTERNAL TEST QUESTIONS

(1 Mark Each) - Answer Key

---

Q1. Draw the square of opposition of proposition.
Answer: The square of opposition consists of four types of categorical propositions:

1. Universal Affirmative (A): All S are P.
2. Universal Negative (E): No S are P.
3. Particular Affirmative (I): Some S are P.
4. Particular Negative (O): Some S are not P.

(You need to draw a diagram showing A, E, I, and O with arrows for contradictory, contrary, subcontrary, and subaltern relationships.)

---

Q2. What is logic?
Answer: Logic is the systematic study of the principles of valid reasoning, argumentation, and inference. It evaluates the structure and coherence of arguments rather than their content.

---

Q3. Write what is truth and validity.
Answer:

• Truth: Concerns whether the premises and conclusion of an argument correspond to reality.
• Validity: Relates to the logical structure of an argument, ensuring that if the premises are true, the conclusion must also be true.

---

Q4. Mention four-fold classification of proposition with its quality and quantity.
Answer:

1. Universal Affirmative (A): All S are P (Universal, Affirmative).
2. Universal Negative (E): No S are P (Universal, Negative).
3. Particular Affirmative (I): Some S are P (Particular, Affirmative).
4. Particular Negative (O): Some S are not P (Particular, Negative).

---

Q5. What is subject, predicate, and copula?
Answer:

• Subject: The part of the proposition that indicates what the statement is about.
• Predicate: The part of the proposition that describes something about the subject.
• Copula: The linking word (e.g., "is," "are") that connects the subject and predicate.

---

Q6. Give the difference between proposition and judgment.
Answer:

• Proposition: A statement that can be either true or false.
• Judgment: A mental act of affirming or denying something about a subject.

---

Q7. Explain what is inductive inference with example.
Answer: Inductive inference involves reasoning from specific observations to general conclusions.
Example:

• Observation: All swans observed so far are white.
• Conclusion: Therefore, all swans are white.

---

Q8. Write the difference between connotation and denotation of terms.
Answer:

• Connotation: Refers to the implied or associated meanings of a term (qualities or attributes).
• Denotation: Refers to the literal, primary meaning or the set of objects to which the term applies.

---

Q9. Draw the Venn diagram of any two propositions.
Answer:
Draw two overlapping circles for the subject (S) and predicate (P). Shade or mark according to the type of proposition.
Example: For "Some S are P," mark the overlapping area with dots to indicate some commonality.

---

Q10. Mention all the relationships between propositions as given in the square of opposition of proposition.
Answer:

1. Contradictory: A and O, E and I (Cannot both be true or false).
2. Contrary: A and E (Cannot both be true but can both be false).
3. Subcontrary: I and O (Cannot both be false but can both be true).
4. Subalternation: A implies I, E implies O (Truth flows downward, falsity flows upward).

INTERNAL TEST QUESTIONS (प्रत्येकी 1 गुणासाठी) - उत्तर

---

Q1. प्रस्तावनांच्या विरोधाचा चौरस काढा.
उत्तर: प्रस्तावनांच्या विरोधाचा चौरस (Square of Opposition) चार प्रकारच्या श्रेणी प्रस्तावांवर आधारित आहे:

1. सार्वत्रिक विधेय (A): सर्व S हे P आहेत.
2. सार्वत्रिक निषेध (E): कोणतेही S हे P नाहीत.
3. विशेष विधेय (I): काही S हे P आहेत.
4. विशेष निषेध (O): काही S हे P नाहीत.

(चौरस तयार करून त्यात A, E, I, आणि O दाखवा, तसेच विरोधाचे प्रकार: विरुद्ध, विरोधाभासी, उपविरोधाभासी, आणि उपअल्टर्न संबंध दाखवा.)

---

Q2. तर्कशास्त्र म्हणजे काय?
उत्तर: तर्कशास्त्र म्हणजे योग्य विचार, युक्तिवाद आणि निष्कर्ष काढण्याच्या नियमांचा अभ्यास होय. हे विचारांच्या रचनेची आणि सुसंगततेची तपासणी करते.

---

Q3. सत्यता आणि वैधता याबद्दल लिहा.
उत्तर:

• सत्यता: प्रस्तावना आणि निष्कर्ष वास्तवाशी सुसंगत आहेत का यावर आधारित असते.
• वैधता: तर्कशास्त्रीय रचना योग्य आहे का, यावर आधारित असते. जर गृहीतकं सत्य असतील, तर निष्कर्षही सत्य असतो.

---

Q4. प्रस्तावनांचे चार प्रकार त्यांची गुणवत्ता आणि प्रमाणासह सांगा.
उत्तर:

1. सार्वत्रिक विधेय (A): सर्व S हे P आहेत (सार्वत्रिक, विधेय).
2. सार्वत्रिक निषेध (E): कोणतेही S हे P नाहीत (सार्वत्रिक, निषेध).
3. विशेष विधेय (I): काही S हे P आहेत (विशेष, विधेय).
4. विशेष निषेध (O): काही S हे P नाहीत (विशेष, निषेध).

---

Q5. विषय, विधेय आणि संयोगक म्हणजे काय?
उत्तर:

• विषय: प्रस्तावनेत ज्याबद्दल सांगितले जाते ते.
• विधेय: प्रस्तावनेत विषयाबद्दल सांगितलेले गुणधर्म किंवा गोष्ट.
• संयोगक: विषय आणि विधेय यांना जोडणारा शब्द (उदा.: "आहे," "नाही").

---

Q6. प्रस्तावना आणि निर्णय यात फरक सांगा.
उत्तर:

• प्रस्तावना: जी विधाने सत्य किंवा असत्य असू शकतात.
• निर्णय: एखाद्या गोष्टीसंबंधी विधेय किंवा निषेध करणे ही मानसिक क्रिया.

---

Q7. प्रेरक अनुमान काय आहे? उदाहरणासह समजावा.
उत्तर: प्रेरक अनुमान म्हणजे विशिष्ट निरीक्षणांवरून सामान्य निष्कर्ष काढणे.
उदाहरण:

• निरीक्षण: आतापर्यंत पाहिलेले सर्व हंस पांढरे आहेत.
• निष्कर्ष: म्हणून, सर्व हंस पांढरे असतात.

---

Q8. संकल्पनांचा अर्थ आणि विस्तार यात फरक लिहा.
उत्तर:

• अर्थ (Connotation): एखाद्या संकल्पनेचे गुणधर्म किंवा आशय.
• विस्तार (Denotation): एखाद्या संकल्पनेचा लागू होणारा वस्तुसमूह किंवा व्याप्ती.

---

Q9. कोणत्याही दोन प्रस्तावनांचे वेन आकृती काढा.
उत्तर:
विषय (S) आणि विधेय (P) यांचे दोन एकमेकांना आच्छादणारे वर्तुळे काढा. प्रस्तावनेप्रमाणे सावली घाला किंवा चिन्हांकित करा.
उदाहरण: "काही S हे P आहेत" साठी, दोन्ही वर्तुळांच्या आच्छादित भागात ठिपके काढा.

---

Q10. प्रस्तावनांच्या विरोधाच्या चौरसातील सर्व संबंध सांगा.
उत्तर:

1. विरोधाभासी (Contradictory): A आणि O, E आणि I (दोन्ही एकाच वेळी सत्य किंवा असत्य असू शकत नाहीत).
2. विरुद्ध (Contrary): A आणि E (दोन्ही एकाच वेळी सत्य नसतात, पण असत्य असू शकतात).
3. उपविरोधाभासी (Subcontrary): I आणि O (दोन्ही एकाच वेळी असत्य नसतात, पण सत्य असू शकतात).
4. उपअल्टर्न (Subalternation): A पासून I, E पासून O (सत्यता खाली जाते, असत्यता वर जाते).

---